DOMINICA XVII PER ANNUM

Hebd. I Psalterii

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De Epístola secúnda ad Corínthios 7, 2-16

Consolationem accipit Apostolus de pænitentia Corinthiorum

Fratres: Cápite nos! Néminem læsimus, néminem corrúpimus, néminem circumvénimus. Non ad condemnatiónem dico; prædíxi enim quod in córdibus nostris estis ad commoriéndum et ad convivéndum. Multa mihi fidúcia est apud vos, multa mihi gloriátio pro vobis; replétus sum consolatióne, superabúndo gáudio in omni tribulatióne nostra. Nam et cum venissémus Macedóniam, nullam réquiem hábuit caro nostra, sed omnem tribulatiónem passi: foris pugnæ, intus timóres.

Sed qui consolátur húmiles, consolátus est nos Deus in advéntu Titi; non solum autem in advéntu eius sed étiam in solácio, quo consolátus est in vobis, réferens nobis vestrum desidérium, vestrum fletum, vestram æmulatiónem pro me, ita ut magis gaudérem.

Quóniam etsi contristávi vos in epístula, non me pænitet; etsi pænitéret — vídeo quod epístula illa, etsi ad horam, vos contristávit — nunc gáudeo, non quia contristáti estis, sed quia contristáti estis ad pæniténtiam; contristáti enim estis secúndum Deum, ut in nullo detriméntum patiámini ex nobis. Quæ enim secúndum Deum tristítia, pæniténtiam in salútem stábilem operátur; sæculi autem tristítia mortem operátur. Ecce enim hoc ipsum secúndum Deum contristári: quantam in vobis operátum est sollicitúdinem, sed defensiónem, sed indignatiónem, sed timórem, sed desidérium, sed æmulatiónem, sed vindíctam! In ómnibus exhibuístis vos incontaminátos esse negótio. Igitur etsi scripsi vobis, non propter eum, qui fecit iniúriam, nec propter eum, qui passus est, sed ad manifestándam sollicitúdinem vestram, quam pro nobis habétis, ad vos coram Deo. Ideo consoláti sumus.

In consolatióne autem nostra abundántius magis gavísi sumus super gáudium Titi, quia reféctus est spíritus eius ab ómnibus vobis; et si quid apud illum de vobis gloriátus sum, non sum confúsus, sed sicut ómnia vobis in veritáte locúti sumus, ita et gloriátio nostra, quæ fuit ad Titum, véritas facta est. Et víscera eius abundántius in vos sunt, reminiscéntis ómnium vestrum obœdiéntiam, quómodo cum timóre et tremóre excepístis eum. Gáudeo quod in ómnibus confído in vobis.

Responsorium   Cf. 2 Cor 7, 10. 9b
R/. Quæ secúndum Deum tristítia est, pæniténtiam in salútem stábilem operátur; * Sæculi autem tristítia mortem operátur.
V/. Contristáti sumus secúndum Deum, ut in nullo detriméntum patiámur. * Sæculi.

Lectio altera

Ex Homilíis sancti Ioánnis Chrysóstomi epíscopi in Epístolam secúndam ad Corínthios (Hom. 14, 1-2: PG 61, 497-499)

Superabundo gaudio in omni tribulatione

Rursum Paulus de caritáte sermónem movet, increpatiónis asperitátem réprimens. Postquam enim eos coárguit, atque hoc nómine obiurgávit, quod amáti non perínde redamárent, sed ab ipsíus amóre sese abrumpéntes, áliis pestíferis homínibus sese adiúngerent, rursus obiurgatiónis acerbitátem lenit dicens: Cápite nos, hoc est: «Amáte nos». Benefícium poscit mínime grave, et quod maióri iis qui dant, quam qui accípiunt, utilitáti sit. Nec dixit «Amáte», sed, quod miseratiónem redolébat: Cápite.

Quisnam nos, inquit, a vestris méntibus abégit? quis eiécit? quid causæ est, quámobrem in vobis coarctémur? Quóniam enim supra dixit: Angustiámini in viscéribus vestris, hoc loco id apértius declárat dicens: Cápite nos, atque hac rursus ratióne ipsos ad se pértrahit. Neque enim quidquam est, quod perínde ad amándum allíciat, ut cum is qui amátur intéllegit eum, qui amat, dilectiónem suam summópere expétere.

Prædíxi enim, inquit, quod in córdibus nostris estis ad commoriéndum et convivéndum. Máxima vis amóris hæc est, cum, étiam contémptus, una cum ipsis et mori et vívere vult. Neque enim utcúmque estis in córdibus nostris, sed ita ut dixi. Fíeri enim potest, ut et amet quis et perícula fúgiat; at nos non ita.

Replétus sum consolatióne. Qua consolatióne? A vobis vidélicet manánte: quia ad meliórem frugem revérsi, per ópera me consoláti estis. Amántis enim hoc est, tum de eo, quod non amétur, expostuláre, tum metúere ne modum in accusándo excédens, mærórem áfferat. Ideo dicit: Replétus sum consolatióne, superabúndo gáudio.

Quasi dicat: «Magno contra vos mæróre afféctus sum; verum abúnde mihi satis fecístis, ac solácium attulístis: neque enim mihi solum mæróris causam ademístis, sed étiam uberióre lætítia me perfudístis».

Deínde ipsíus magnitúdinem declárans, non hinc solum hoc osténdit, quod díxerit: Superabúndo gáudio, sed ex eo étiam, quod subdit: In omni tribulatióne nostra. Tanta, inquit, erat ea volúptas, quæ mihi a vobis alláta est, ut ne tanta quidem afflictióne obscurári potúerit, sed magnitúdinis suæ exuberántia moléstias omnes, quæ nos inváserant, frégerit, nec eárum sensu nos áffici permíserit.

Responsorium   2 Cor 12, 12. 15
R/. Signa apóstoli facta sunt super vos * In omni patiéntia, signis quoque et prodígiis et virtútibus.
V/. Ego libentíssime impéndam et superimpéndar ipse pro animábus vestris. * In omni.

 

FERIA SECUNDA HEBDOMADAE XVII PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De Epístola secúnda ad Corínthios 8, 1-24

Rogat Paulus collectam pro Ierusalem

Notam fácimus vobis, fratres, grátiam Dei, quæ data est in ecclésiis Macedóniæ, quod in multo experiménto tribulatiónis abundántia gáudii ipsórum et altíssima paupértas eórum abundávit in divítias simplicitátis eórum; quia secúndum virtútem, testimónium reddo, et supra virtútem, voluntárii fuérunt cum multa exhortatióne obsecrántes nos grátiam et communicatiónem ministérii, quod fit in sanctos. Et non sicut sperávimus, sed semetípsos dedérunt primum Dómino, deínde nobis per voluntátem Dei, ita ut rogarémus Titum, ut, quemádmodum cœpit, ita et perfíciat in vos étiam grátiam istam.

Sed sicut in ómnibus abundátis, fide et sermóne et sciéntia et omni sollicitúdine et caritáte ex nobis in vobis, ut et in hac grátia abundétis. Non quasi ímperans dico, sed per aliórum sollicitúdinem étiam vestræ caritátis ingénitum bonum cómprobans; scitis enim grátiam Dómini nostri Iesu Christi, quóniam propter vos egénus factus est, cum esset dives, ut illíus inópia vos dívites essétis. Et consílium in hoc do. Hoc enim vobis útile est, qui non solum fácere sed et velle cœpístis ab anno prióre; nunc vero et facto perfícite, ut, quemádmodum promptus est ánimus velle, ita sit et perfícere ex eo, quod habétis. Si enim volúntas prompta est, secúndum id, quod habet, accépta est, non secúndum quod non habet. Non enim, ut áliis sit remíssio, vobis autem tribulátio; sed ex æqualitáte in præsénti témpore vestra abundántia illórum inópiam súppleat, ut et illórum abundántia vestram inópiam súppleat, ut fiat æquálitas, sicut scriptum est: «Qui multum non abundávit, et qui módicum non minorávit».

Grátias autem Deo, qui dedit eándem sollicitúdinem pro vobis in corde Titi, quóniam exhortatiónem quidem suscépit, sed, cum sollicítior esset, sua voluntáte proféctus est ad vos. Mísimus étiam cum illo fratrem, cuius laus est in evangélio per omnes ecclésias — non solum autem sed et ordinátus ab ecclésiis comes noster cum hac grátia, quæ ministrátur a nobis ad Dómini glóriam et destinátam voluntátem nostram — devitántes hoc, ne quis nos vitúperet in hac plenitúdine, quæ ministrátur a nobis; providémus enim bona non solum coram Dómino sed étiam coram homínibus. Mísimus autem cum illis et fratrem nostrum, quem probávimus in multis sæpe sollícitum esse, nunc autem multo sollicitiórem, confidéntia multa in vos.

Sive pro Tito, est sócius meus et in vos adiútor; sive fratres nostri, apóstoli ecclesiárum, glória Christi. Ostensiónem ergo, quæ est caritátis vestræ et nostræ gloriatiónis pro vobis, in illos osténdite in fáciem ecclesiárum.

Responsorium   2 Cor 8, 9; Phil 2, 7a
R/. Scitis grátiam Dómini nostri Iesu Christi, quóniam propter vos egénus factus est, cum esset dives, * Ut illíus inópia vos dívites essétis.
V/. Semetípsum exinanívit, formam servi accípiens. * Ut illíus.

Lectio altera

Ex Sermónibus sancti Cæsárii Arelaténsis epíscopi (Sermo 25, 1: CCL 103, 111-112)

De misericordia divina et humana

Beáti misericórdes, quóniam ipsi misericórdiam consequéntur. Dulce est nomen misericórdiæ, fratres caríssimi; et si nomen, quanto magis res ipsa? Et cum eam omnes hómines habére velint, quod peius est, non toti sic agunt ut eam accípere mereántur; cum omnes misericórdiam velint accípere, pauci sunt qui velint misericórdiam dare.

O homo, qua fronte vis pétere, quod dissímulas dare? Debet ergo in hoc mundo misericórdiam dare, qui illam optat in cælo recípere. Et ídeo, fratres caríssimi, quia omnes misericórdiam vólumus, faciámus nobis illam patrónam in hoc sæculo, ut nos ipsa líberet in futúro. Est enim in cælo misericórdia, ad quam per terrénas misericórdias pervenítur. Sic enim Scriptúra dicit: Dómine, in cælo misericórdia tua.

Est ergo et terréna et cæléstis misericórdia, humána scílicet et divína. Qualis est misericórdia humána? Ipsa útique, ut respícias misérias páuperum. Qualis vero est misericórdia divína? Illa sine dúbio, quæ tríbuit indulgéntiam peccatórum. Quicquid enim misericórdia humána largítur in via, misericórdia divína reddit in pátria. Deus enim in hoc mundo in ómnibus paupéribus et alget et ésurit, sicut ipse dixit: Quámdiu fecístis uni ex mínimis istis, mihi fecístis. Deus ergo qui de cælo dignátur dare, vult in terra recípere.

Quales sumus nos, qui, quando donat Deus, vólumus accípere; quando petit, nólumus dare? Quando enim pauper ésurit, Christus índiget, sicut ipse dixit: Esurívi, et non dedístis mihi manducáre. Noli ergo despícere misériam páuperum, si vis secúrus speráre indulgéntiam peccatórum. Esurit modo Christus, fratres, in ómnibus paupéribus ipse et esuríre et sitíre dignátur; et quod in terra áccipit, in cælo reddit.

Rogo vos, fratres, quid vultis aut quid quæritis, quando ad ecclésiam venítis? quid útique nisi misericórdiam? Date ergo terrénam, et accipiétis cæléstem. Petit a te pauper, et tu petis a Deo: ille buccéllam, tu vitam ætérnam. Da mendíco, quod accípere mereáris a Christo; audi ipsum dicéntem: Date, et dábitur vobis. Néscio qua fronte velis accípere, quod non vis dare. Et ídeo quando ad ecclésiam venítis, secúndum vires vestras qualescúmque eleemósynas paupéribus exhibéte.

Responsorium   Lc 6, 36. 37c-38a; Mt 5, 7
R/. Estóte misericórdes, sicut et Pater vester miséricors est; * Dimíttite, et dimittémini; date, et dábitur vobis.
V/. Beáti misericórdes, quia ipsi misericórdiam consequéntur. * Dimíttite.

 

FERIA TERTIA HEBDOMADAE XVII PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De Epístola secúnda ad Corínthios 9, 1-15

Fructus spiritales collectæ

Fratres: De ministério, quod fit in sanctos, supérfluum est mihi scríbere vobis; scio enim promptum ánimum vestrum, pro quo de vobis glórior apud Macédonas, quóniam Acháia paráta est ab anno prætérito, et vestra æmulátio provocávit plúrimos. Misi autem fratres, ut ne, quod gloriámur de vobis, evacuétur in hac parte, ut, quemádmodum dixi, paráti sitis, ne, cum vénerint mecum Macédones et invénerint vos imparátos, erubescámus nos, ut non dicam vos, in hac substántia. Necessárium ergo existimávi rogáre fratres, ut prævéniant ad vos et præparent repromíssam benedictiónem vestram, ut hæc sit paráta sic quasi benedictiónem, non quasi avarítiam.

Hoc autem: qui parce séminat, parce et metet, et qui séminat in benedictiónibus, in benedictiónibus et metet. Unusquísque prout destinávit corde suo, non ex tristítia aut ex necessitáte, hílarem enim datórem díligit Deus. Potens est autem Deus omnem grátiam abundáre fácere in vobis, ut, in ómnibus semper omnem sufficiéntiam habéntes, abundétis in omne opus bonum, sicut scriptum est: «Dispérsit, dedit paupéribus, iustítia eius manet in ætérnum».

Qui autem adminístrat semen seminánti, et panem ad manducándum præstábit et multiplicábit semen vestrum et augébit increménta frugum iustítiæ vestræ. In ómnibus locupletáti in omnem simplicitátem, quæ operátur per nos gratiárum actiónem Deo — quóniam ministérium huius offícii non solum supplet ea, quæ desunt sanctis, sed étiam abúndat per multas gratiárum actiónes Deo — per probatiónem ministérii huius glorificántes Deum in obœdiéntia confessiónis vestræ in evangélium Christi et simplicitáte communiónis in illos et in omnes, et ipsórum obsecratióne pro vobis desiderántium vos propter eminéntem grátiam Dei in vobis. Grátias Deo super inenarrábili dono eius.

Responsorium   Lc 6, 38; 2 Cor 9, 7a
R/. Date, et dábitur vobis; mensúram bonam, confértam, coagitátam, supereffluéntem dabunt in sinum vestrum. * Eádem mensúra, qua mensi fuéritis, remetiétur vobis.
V/. Unusquísque donet prout destinávit in corde suo, non ex tristítia aut ex necessitáte. * Eádem.

Lectio altera

Ex Homilíis sancti Basilíi Magni epíscopi (Hom. 6 De caritate, 3. 6: PG 31, 266-267. 275)

Seminate vobis ipsis in iustitiam

Imitáre terram, o homo; fructum profer velut illa, ne re inanimáta videáre detérior. Hæc autem fructus enutrívit, non eis fruitúra, sed tibi inservitúros. Tu vero quemcúmque beneficiéntiæ fructum ostendísses, collegísses tibi ipsi, cum bonórum óperum grátia præmiúmque in largitóres revertátur. Dedísti esuriénti, et tuum fit quod datum est, ac cum additaménto ad te revértitur. Quemádmodum enim fruméntum, quod in terram cadit, in lucrum cedit proiciénti, ita panis esuriénti obiéctus, in pósterum multum tibi áfferet emoluménti. Sit ergo tibi agricultúræ finis inítium cæléstis seméntis: Semináte enim, inquit, vobis ipsis in iustítiam.

Et quidem relictúrus hic es pecúnias vel invítus; contra, partam ob bona ópera glóriam exportábis ad Dóminum, cum scílicet circúmstans te coram commúni iúdice pópulus omnis nutritórem et benéficum largitórem te appellábit, ac nómina ómnia humanitátem benignitatémque significántia tibi tríbuet. Annon vides eos, qui in theátra, in pancratiástas, in mimos, inque decertántes cum feris hómines, quorum vel aspéctum quivis detestábitur, pro brevi honóre atque pro strépitu pópuli et plausu divítias profúndunt?

Tu vero parcus es in súmptibus faciéndis, unde es glóriam tantam consecutúrus? Comprobábit te Deus, collaudábunt ángeli, quotquot ab orbe cóndito hómines fuére, beátum te prædicábunt; glóriam ætérnam, corónam iustítiæ, regnum cælórum pro præmio rerum corruptibílium recte dispensatárum receptúrus es. Quorum nihil tibi curæ est, ea quæ in spe repósita sunt bona ob præséntium stúdium contemnénti. Age ígitur, divítias várie dispénsa, liberális esto et spléndidus in súmptibus in egénos impendéndis. Dicátur étiam de te: Dispérsit, dedit paupéribus; iustítia eius manet in sæculum.

Quantam oportébat habére te benéfico largitóri grátiam, quam hílarem te esse, quam lætum ob eum qui tibi defértur honórem, vidélicet quod non pertúrbes fores aliénas, sed álii tuas óccupent? Nunc vero morósus es vixque ad te accéssus patet; qui declínes occúrsus, ne forte vel módicum quid e mánibus dimíttere cogáris. Unam nosti vocem: «Non hábeo nec dabo, nam pauper sum». Revéra pauper es et omnis boni inops: pauper dilectiónis, pauper humanitátis, pauper fídei in Deum, pauper spei ætérnæ.

Responsorium   Cf. Is 58, 7-8
R/. Frange esuriénti panem tuum, et egénos, vagos induc in domum; * Tunc erúmpet quasi auróra lumen tuum, et anteíbit fáciem tuam iustítia tua.
V/. Cum víderis nudum, óperi eum, et carnem tuam ne despéxeris. * Tunc erúmpet.

 

FERIA QUARTA HEBDOMADAE XVII PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De Epístola secúnda ad Corínthios 10, 1 — 11, 6

Apologia Apostoli

Fratres: Ipse ego Paulus óbsecro vos per mansuetúdinem et modéstiam Christi, qui in fácie quidem húmilis inter vos, absens autem confído in vobis; rogo autem, ne præsens áudeam per eam confidéntiam, quæ exístimo audére in quosdam, qui arbitrántur nos tamquam secúndum carnem ambulémus. In carne enim ambulántes, non secúndum carnem militámus — nam arma milítiæ nostræ non carnália sed poténtia Deo ad destructiónem munitiónum — consília destruéntes et omnem altitúdinem extolléntem se advérsus sciéntiam Dei, et in captivitátem redigéntes omnem intelléctum in obséquium Christi, et in promptu habéntes ulcísci omnem inobœdiéntiam, cum impléta fúerit vestra obœdiéntia.

Quæ secúndum fáciem sunt, vidéte. Si quis confídit sibi Christi se esse, hoc cógitet íterum apud se, quia sicut ipse Christi est, ita et nos. Nam et si ámplius áliquid gloriátus fúero de potestáte nostra, quam dedit Dóminus in ædificatiónem et non in destructiónem vestram, ne erubéscam, ut non exístimer tamquam terrére vos per epístulas; quóniam quidem «Epístulæ — ínquiunt — graves sunt et fortes, præséntia autem córporis infírma et sermo contemptíbilis». Hoc cógitet, qui eiúsmodi est, quia quales sumus verbo per epístulas abséntes, tales et præséntes in facto.

Non enim audémus insérere aut comparáre nos quibúsdam, qui seípsos comméndant, sed ipsi se in semetípsis metiéntes, et comparántes semetípsos sibi, non intéllegunt. Nos autem non ultra mensúram gloriábimur, sed secúndum mensúram régulæ, quam impertítus est nobis Deus, mensúram pertingéndi usque ad vos. Non enim quasi non pertingéntes ad vos superexténdimus nosmetípsos, usque ad vos enim pervénimus in evangélio Christi; non ultra mensúram gloriántes in aliénis labóribus, spem autem habéntes, crescénte fide vestra, in vobis magnificári secúndum régulam nostram in abundántiam, ad evangelizándum in iis, quæ ultra vos sunt, et non in aliéna régula gloriári in his, quæ præparáta sunt.

Qui autem gloriátur, in Dómino gloriétur; non enim qui seípsum comméndat, ille probátus est, sed quem Dóminus comméndat.

Utinam sustinerétis módicum quid insipiéntiæ meæ; sed et supportáte me! Æmulor enim vos Dei æmulatióne; despóndi enim vos uni viro vírginem castam exhibére Christo. Tímeo autem, ne, sicut serpens Evam sedúxit astútia sua, ita corrumpántur sensus vestri a simplicitáte et castitáte, quæ est in Christum. Nam si is, qui venit, álium Christum prædicat, quem non prædicávimus, aut álium Spíritum accípitis, quem non accepístis, aut áliud evangélium, quod non recepístis, recte paterémini. Exístimo enim nihil me minus fecísse magnis apóstolis; nam etsi imperítus sermóne, sed non sciéntia, in omni autem manifestántes in ómnibus ad vos.

Responsorium   2 Cor 10, 3-4a; Eph 6, 16a. 17b
R/. In carne ambulántes, non secúndum carnem militámus. * Nam arma milítiæ nostræ non carnália sunt.
V/. Suméntes scutum fídei et gládium Spíritus, quod est verbum Dei. * Nam arma.

Lectio altera

Ex Catechésibus sancti Cyrílli Hierosolymitáni epíscopi (Cat. 18, 23-25: PG 33, 1043-1047)

Ecclesia, seu convocatio plebis Dei

Cathólica enimvéro, seu universális, vocátur Ecclésia, eo quod per totum orbem ab extrémis terræ fínibus ad extrémos usque fines diffúsa est, et quia univérse et absque deféctu docet ómnia quæ in hóminum notítiam veníre debent dógmata, sive de visibílibus et invisibílibus, sive de cæléstibus et terréstribus rebus; tum étiam eo, quod omne hóminum genus recto cúltui subíciat, príncipes et privátos, doctos et imperítos; ac dénique, quia generáliter quidem omne peccatórum genus, quæ per ánimam et corpus perpetrántur, curat et sanat; éadem vero omne póssidet, quovis nómine significétur, virtútis genus, in factis et verbis, et spiritálibus cuiúsvis speciéi donis.

Ecclésia vero, seu convocátio, aptíssimo vocábulo appellátur, quod omnes cónvocet et una cogat, sicut in Levítico ait Dóminus: Et omnem congregatiónem cónvoca ante óstium tabernáculi testimónii. Notátu porro dignum est hanc vocem, «cónvoca», tum primum in Scriptúris usurpátam esse in hoc loco, cum Dóminus Aarónem summum in sacerdótium constítuit. Et in Deuteronómio Deus ad Móysen dicit: Cónvoca ad me pópulum, et áudiant verba mea, ut discant metúere me. Ecclésiæ quoque nóminis íterum mentiónem facit, quando de tábulis ait: Et in ipsis inscrípta erant ómnia verba, quæ locútus est ad vos Dóminus in monte, de médio ignis, in die ecclésiæ, seu convocatiónis; quasi apértius díceret: «In die qua, vocáti a Dómino, congregáti estis». Psalmísta quoque ait: Confitébor tibi, Dómine, in ecclésia magna, in pópulo denso laudábo te.

Prius quidem cecínerat Psalmísta: In ecclésia benedícite Deum Dóminum ex fóntibus Israel. Secúndam ex géntibus ædificávit Servátor, sanctam nostram christianórum Ecclésiam, de qua dixit Petro: Et super hanc petram ædificábo meam Ecclésiam, et portæ ínferi non prævalébunt advérsus eam.

Reiécta namque una illa, quæ in Iudæa erat, per totum orbem deínceps Christi multiplicántur Ecclésiæ, de quibus dictum est in psalmis: Cantáte Dómino cánticum novum, laus eius in ecclésia sanctórum. Queis consentánea Prophéta Iudæis dixit: Non est mihi volúntas in vobis, dicit Dóminus omnípotens, statímque subdit: Proptérea ab ortu solis usque ad occásum nomen meum glorificátum est in géntibus. De eádem sancta cathólica Ecclésia scribit ad Timótheum Paulus: Ut scias quómodo opórteat in domo Dei versári, quæ est Ecclésia Dei vivéntis, colúmna et stabiliméntum veritátis.

Responsorium   1 Petr 2, 9-10a
R/. Vos genus eléctum, gens sancta, pópulus in acquisitiónem, * Ut virtútes annuntiétis eius, qui de ténebris vos vocávit in admirábile lumen suum.
V/. Aliquándo non pópulus, nunc autem pópulus Dei. * Ut virtútes.

 

FERIA QUINTA HEBDOMADAE XVII PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De Epístola secúnda ad Corínthios 11, 7-29

Contra pseudoapostolos

Fratres: Numquid peccátum feci meípsum humílians, ut vos exaltémini, quóniam gratis evangélium Dei evangelizávi vobis? Alias ecclésias exspoliávi accípiens stipéndium ad ministérium vestrum, et cum essem apud vos et egérem, nulli onerósus fui; nam, quod mihi déerat, supplevérunt fratres, qui venérunt a Macedónia; et in ómnibus sine ónere me vobis servávi et servábo. Est véritas Christi in me, quóniam hæc glória non infringétur in me in regiónibus Acháiæ.

Quare? Quia non díligo vos? Deus scit! Quod autem fácio et fáciam, ut ámputem occasiónem eórum, qui volunt occasiónem, ut in quo gloriántur, inveniántur sicut et nos. Nam eiúsmodi pseudoapóstoli, operárii súbdoli, transfigurántes se in apóstolos Christi. Et non mirum, ipse enim Sátanas transfigúrat se in ángelum lucis; non est ergo magnum, si et minístri eius transfiguréntur velut minístri iustítiæ, quorum finis erit secúndum ópera ipsórum.

Iterum dico, ne quis me putet insipiéntem esse; alióquin velut insipiéntem accípite me, ut et ego módicum quid glórier. Quod loquor, non loquor secúndum Dóminum, sed quasi in insipiéntia in hac substántia gloriatiónis. Quóniam multi gloriántur secúndum carnem, et ego gloriábor. Libénter enim suffértis insipiéntes, cum sitis ipsi sapiéntes; sustinétis enim, si quis vos in servitútem rédigit, si quis dévorat, si quis áccipit, si quis extóllitur, si quis in fáciem vos cædit.

Secúndum ignobilitátem dico, quasi nos infírmi fuérimus; in quo quis audet, in insipiéntia dico, áudeo et ego. Hebræi sunt? Et ego. Israelítæ sunt? Et ego. Semen Abrahæ sunt? Et ego. Minístri Christi sunt? Minus sápiens dico, plus ego: in labóribus plúrimis, in carcéribus abundántius, in plagis supra modum, in mórtibus frequénter; a Iudæis quínquies quadragénas una minus accépi, ter virgis cæsus sum, semel lapidátus sum, ter naufrágium feci, nocte et die in profúndo maris fui; in itinéribus sæpe, perículis flúminum, perículis latrónum, perículis ex génere, perículis ex géntibus, perículis in civitáte, perículis in solitúdine, perículis in mari, perículis in falsis frátribus, in labóre et ærúmna, in vigíliis sæpe, in fame et siti, in ieiúniis frequénter, in frígore et nuditáte; præter illa, quæ extrínsecus sunt, instántia mea cotidiána, sollicitúdo ómnium ecclesiárum. Quis infirmátur et non infírmor? Quis scandalizátur et ego non uror?

Responsorium   Gal 1, 11b. 12; 2 Cor 11, 10a. 7b
R/. Evangélium quod evangelizátum est a me, non est secúndum hóminem; * Neque enim ego ab hómine accépi illud, sed per revelatiónem Iesu Christi.
V/. Est véritas Christi in me, quóniam gratis evangélium Dei evangelizávi vobis. * Neque.

Lectio altera

Ex Catechésibus sancti Cyrílli Hierosolymitáni epíscopi (Cat. 18, 26-29: PG 33, 1047-1050)

Ecclesia sponsa Christi

«Cathólica» Ecclésia: hoc enim próprium nomen est huius sanctæ et matris ómnium nostrum; quæ quidem et sponsa est Dómini nostri Iesu Christi unigéniti Fílii Dei (scriptum est enim: Sicut et Christus diléxit Ecclésiam et semetípsum trádidit pro ea, et ómnia quæ consequúntur), et figúram præ se fert atque imitatiónem superióris Ierúsalem, quæ líbera est, et mater ómnium nostrum. Quæ cum prius stérilis fúerit, nunc est numerósæ prolis parens.

Prióre namque repudiáta, in secúnda, cathólica vidélicet Ecclésia, Deus, uti Paulus ait, pósuit primum apóstolos, secúndo prophétas, tértio doctóres, póstea potestátes, tum grátias curatiónum, opitulatiónes, gubernatiónes, génera linguárum, et omnem cuiúslibet virtútis spéciem: sapiéntiam dico et intellegéntiam, temperántiam et iustítiam, misericórdiam et humanitátem, insuperabilémque in persecutiónibus patiéntiam.

Quæ quidem per arma iustítiæ dextra ac sinístra, per glóriam et ignomíniam, primum in persecutiónibus et angústiis sanctos mártyres divérsis et multíplici flore nexis patiéntiæ corónis redimívit; nunc vero in pacis tempóribus, Dei grátia débitos honóres récipit a régibus, et viris dignitátum sublimitáte conspícuis, et omni dénique hóminum génere ac spécie. Cumque reges distributárum divérsis locis géntium, suæ potestátis límites hábeant; sola est sancta cathólica Ecclésia, quæ per orbem totum indetermináta gaudet potestáte. Pósuit enim Deus, ut scriptum est, términum eius pacem.

In hac sancta cathólica Ecclésia cum præcéptis tum móribus præcláris instrúcti, cælórum regnum habébimus, et hereditáte adipiscémur vitam ætérnam; propter quam nimírum ómnia sustinémus, ut eam a Dómino consequámur. Non enim módicis in rebus sistit præfíxus nobis scopus; sed vitæ ætérnæ adéptio, hæc nostra conténtio est. Proptérea in fídei confessióne docémur, ut post illud: Et in carnis resurrectiónem, hoc est mortuórum, de qua disputávimus, credámus Et in vitam ætérnam, de qua nobis christiánis certámen est.

Igitur vita re ipsa et veritáte Pater est, qui per Fílium ómnibus in Spíritu Sancto cæléstia dona tamquam ex fonte profúndit, at per eius benignitátem nobis quoque homínibus ætérnæ vitæ bona veráciter promíssa sunt.

Responsorium   Cf. Ps 32 (33), 12
R/. Laudábilis pópulus, quem Dóminus exercítuum benedíxit dicens: * Opus mánuum meárum tu es, heréditas mea, Israel.
V/. Beáta gens, cuius est Dóminus Deus eius, pópulus eléctus in hereditátem. * Opus.

 

FERIA SEXTA HEBDOMADAE XVII PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De Epístola secúnda ad Corínthios 11, 30 — 12, 13

Gloriatur Apostolus in infirmitatibus suis

Fratres: Si gloriári opórtet, quæ infirmitátis meæ sunt, gloriábor. Deus et Pater Dómini Iesu scit, qui est benedíctus in sæcula, quod non méntior. Damásci præpósitus gentis Arétæ regis custodiébat civitátem Damascenórum, ut me comprehénderet, et per fenéstram in sporta dimíssus sum per murum et effúgi manus eius.

Gloriári opórtet; non éxpedit quidem, véniam autem ad visiónes et revelatiónes Dómini. Scio hóminem in Christo ante annos quattuórdecim — sive in córpore néscio, sive extra corpus néscio, Deus scit — raptum eiúsmodi usque ad tértium cælum. Et scio huiúsmodi hóminem — sive in córpore sive extra corpus néscio, Deus scit — quóniam raptus est in paradísum et audívit arcána verba, quæ non licet hómini loqui. Pro eiúsmodi gloriábor, pro me autem nihil gloriábor nisi in infirmitátibus meis. Nam et si volúero gloriári, non ero insípiens, veritátem enim dicam; parco autem, ne quis in me exístimet supra id, quod videt me aut audit ex me, et ex magnitúdine revelatiónum. Propter quod, ne extóllar, datus est mihi stímulus carni, ángelus Sátanæ, ut me colaphízet, ne extóllar. Propter quod ter Dóminum rogávi, ut discéderet a me; et dixit mihi: «Súfficit tibi grátia mea, nam virtus in infirmitáte perfícitur». Libentíssime ígitur pótius gloriábor in infirmitátibus meis, ut inhábitet in me virtus Christi. Propter quod pláceo mihi in infirmitátibus, in contuméliis, in necessitátibus, in persecutiónibus et in angústiis, pro Christo: cum enim infírmor, tunc potens sum.

Factus sum insípiens. Vos me coegístis; ego enim débui a vobis commendári. Nihil enim minus fui ab his, qui sunt supra modum apóstoli, tamétsi nihil sum; signa tamen apóstoli facta sunt super vos in omni patiéntia, signis quoque et prodígiis et virtútibus. Quid est enim quod minus habuístis præ céteris ecclésiis, nisi quod ego ipse non gravávi vos? Donáte mihi hanc iniúriam.

Responsorium   2 Cor 12, 9ba; 4, 7
R/. Libentíssime gloriábor in infirmitátibus meis, ut inhábitet in me virtus Christi, * Nam virtus in infirmitáte perfícitur.
V/. Habémus thesáurum istum in vasis fictílibus, ut sublímitas sit virtútis Dei. * Nam virtus.

Lectio altera

Incipit Epístola sancti Ignátii Antiochéni epíscopi et mártyris ad Polycárpum (Inscriptio; nn. 1, 1 — 4, 3: Funk 1, 247-249)

Propter Deum omnia sustinere nos oportet, ut et ipse nos sustineat

Ignátius, qui et Theóphorus, Polycárpo, epíscopo Ecclésiæ Smyrnæórum, qui ipse pótius epíscopum habet Deum Patrem et Dóminum Iesum Christum, plúrimam salútem.

Piam mentem tuam, velut supra petram immóbilem fundátam, cómprobans, summis éveho láudibus, quod dignus sim hábitus sancta tua fácie, qua útinam semper frui possim in Deo. Obsecro te per grátiam, qua indútus es, ut áugeas cursum tuum omnésque adhortéris, ut salvéntur. Defénde locum tuum in omni cura carnáli et spiritáli; unitátis curam habe, qua nihil mélius. Omnes perfer, ut et te perfert Dóminus; omnes tólera in caritáte, sicut et facis. Précibus vaca perpétuis; póstula sapiéntiam maiórem, quam habes; vígila insómnem spíritum póssidens. Síngulis lóquere secúndum consuetúdinem Dei; cunctórum ægrotatiónes porta sicut perféctus athléta. Ubi plus labóris, ibi magnum lucrum.

Bonos discípulos si amáveris, nullam inde meréris grátiam; pótius pestilentióres in mansuetúdine súbice. Non omne vulnus eódem emplástro curátur. Impetus febríles superfusiónibus seda. Prudens esto sicut serpens in ómnibus et simplex semper ut colúmba. Idcírco corporális es et spiritális, ut quæ coram te appárent, plácide tractes; invisibília autem petas ut manifesténtur tibi, ne tibi quidquam desit et omni dono abúndes. Tempus éxpetit te, ut gubernátor ventos et ut tempestáte iactátus portum, ut cum tuis Deum assequáris. Sis sóbrius ut Dei athléta; præmium propósitum est immortálitas et vita ætérna, de qua et tibi persuásum est. In ómnibus sum piáculum pro te ego et víncula mea, quæ osculátus es.

Qui vidéntur fide digni esse et aliéna docent, te non perterrefáciant. Sta firmus ut incus, quæ percútitur. Magni athlétæ est cædi et víncere. Máxime vero propter Deum ómnia sustinére nos opórtet, ut et ipse nos sustíneat. Studiósior fias, quam es. Témpora perpénde. Eum, qui ultra tempus est, exspécta, intemporálem, invisíbilem, propter nos visíbilem; impalpábilem, impatíbilem, propter nos patíbilem, qui omni modo propter nos sustínuit.

Víduæ ne neglegántur; post Dóminum tu eárum curátor sis. Nihil sine tua voluntáte fiat neque tu quidquam sine Deo agas, quod nec facis; esto constans. Crébrius convéntus fiant; nominátim omnes quære. Servos et ancíllas ne contémnas; sed nec ipsi supérbiant, verum ad glóriam Dei plus sérviant, ut potiórem libertátem a Deo consequántur. Neque desíderent commúnibus súmptibus e servitúte rédimi, ne servi inveniántur cupiditátis.

Responsorium   1 Tim 6, 11b-12a; 2 Tim 2, 10a
R/. Sectáre iustítiam, pietátem, fidem, caritátem, patiéntiam, mansuetúdinem; * Certa bonum certámen fídei, apprehénde vitam ætérnam.
V/. Omnia sustíneo propter eléctos, ut et ipsi salútem consequántur. * Certa bonum.

 

SABBATO HEBDOMADAE XVII PER ANNUM

Ad Officium lectionis

Lectio prior

De Epístola secúnda ad Corínthios 12, 14 — 13, 13

Proxima Apostoli visitatio ad Corinthiorum emendationem

Fratres: Ecce tértio hoc parátus sum veníre ad vos et non ero gravis vobis; non enim quæro, quæ vestra sunt, sed vos, nec enim debent fílii paréntibus thesaurizáre, sed paréntes fíliis. Ego autem libentíssime impéndam et superimpéndar ipse pro animábus vestris. Si plus vos díligo, minus díligar?

Esto quidem, ego vos non gravávi; sed cum essem astútus, dolo vos cepi. Numquid per áliquem eórum, quos misi ad vos, circumvéni vos? Rogávi Titum et misi cum illo fratrem; numquid Titus vos circumvénit? Nonne eódem spíritu ambulávimus? Nonne iísdem vestígiis?

Olim putátis quod excusémus nos apud vos? Coram Deo in Christo lóquimur; ómnia autem, caríssimi, propter vestram ædificatiónem. Tímeo enim, ne forte, cum vénero, non quales volo, invéniam vos, et ego invéniar a vobis, qualem non vultis, ne forte contentiónes, æmulatiónes, animositátes, dissensiónes, detractiónes, susurratiónes, inflatiónes, seditiónes sint; ne íterum, cum vénero, humíliet me Deus meus apud vos, et lúgeam multos ex his, qui ante peccavérunt et non egérunt pæniténtiam super immundítia et fornicatióne et impudicítia, quam gessérunt.

Ecce tértio hoc vénio ad vos: in ore duórum vel trium téstium stabit omne verbum. Prædíxi et prædíco, ut præsens bis et nunc absens his, qui ante peccavérunt, et céteris ómnibus, quóniam si vénero íterum, non parcam, quóniam experiméntum quæritis eius, qui in me lóquitur, Christi, qui in vos non infirmátur, sed potens est in vobis. Nam etsi crucifíxus est ex infirmitáte, sed vivit ex virtúte Dei. Nam et nos infírmi sumus in illo, sed vivémus cum eo ex virtúte Dei in vos.

Vosmetípsos tentáte, si estis in fide; ipsi vos probáte. An non cognóscitis vos ipsos quia Iesus Christus in vobis est? Nisi forte réprobi estis. Spero autem quod cognoscétis quia nos non sumus réprobi. Orámus autem Deum, ut nihil mali faciátis, non ut nos probáti pareámus, sed ut vos, quod bonum est, faciátis, nos autem ut réprobi simus. Non enim póssumus áliquid advérsus veritátem, sed pro veritáte. Gaudémus enim, quando nos infírmi sumus, vos autem poténtes estis; hoc et orámus, vestram consummatiónem. Ideo hæc absens scribo, ut non præsens dúrius agam secúndum potestátem, quam Dóminus dedit mihi, in ædificatiónem et non in destructiónem.

De cétero, fratres, gaudéte, perfécti estóte, exhortámini ínvicem, idem sápite, pacem habéte, et Deus dilectiónis et pacis erit vobíscum. Salutáte ínvicem in ósculo sancto. Salútant vos sancti omnes.

Grátia Dómini Iesu Christi et cáritas Dei et communicátio Sancti Spíritus cum ómnibus vobis.

Responsorium   2 Cor 13, 11; Phil 4, 7
R/. Gaudéte, perfécti estóte, pacem habéte, * Et Deus dilectiónis et pacis, erit vobíscum.
V/. Pax Dei, quæ exsúperat omnem sensum, custódiet corda vestra in Christo Iesu. * Et Deus.

Lectio altera

De Epístola sancti Ignátii Antiochéni epíscopi et mártyris ad Polycárpum (Nn. 5, 1 — 8, 1. 3: Funk 1, 249-253)

Omnia ad honorem Dei fiant

Malas artes fuge; magis autem de illis coram pópulo lóquere. Soróribus meis dícito ut Dóminum ament et marítis conténtæ sint carne ac spíritu. Simíliter et frátribus meis manda in nómine Iesu Christi, ut díligant cóniuges suas sicut Dóminus Ecclésiam. Si quis potest in castitáte manére ad honórem carnis Dómini, in humilitáte máneat. Si gloriétur, périit, et si se maiórem epíscopo cénseat, intériit. Decet vero, ut sponsi et sponsæ de senténtia epíscopi coniúgium fáciant, ut núptiæ secúndum Dóminum sint, non secúndum cupiditátem. Omnia ad honórem Dei fiant.

Epíscopo atténdite, ut et Deus vobis atténdat. Parátus sum ánimam meam pónere pro iis, qui súbditi sunt epíscopo, presbýteris, diáconis; et útinam mihi contíngat cum illis partem habére in Deo. Collaboráte vobis mútuo, una certáte, una cúrrite, compatímini, una dormíte, una exsúrgite, ut Dei administratóres et familiáres et minístri. Placéte illi, cui militátis, a quo et stipéndia fertis; nemo vestrum desértor inveniátur. Baptísmus vester máneat velut arma, fides ut gálea, cáritas ut hasta, patiéntia ut tota armatúra; depósita vestra sint ópera vestra, ut accépta vestra digne reportétis. Longánimes ígitur estóte alter ad álterum in mansuetúdine, ut et Deus erga vos. Utinam fruar vobis perpétuo.

Quia vero Ecclésia, quæ est Antiochíæ in Sýria, ut mihi relátum est, pace frúitur per preces vestras, et ego nunc tranquillióre ánimo sum in securitáte Dei; si modo per passiónem Deum ássequar, ut in resurrectióne discípulus vester invéniar. Decet, Polycárpe in Deo beatíssime, concílium cógere Deo decentíssimum et elígere áliquem, quem valde carum habeátis et ímpigrum, qui póterit divínus cursor appellári; illúmque eo dignáre honóre, ut in Sýriam proféctus ímpigram caritátem vestram ad Dei glóriam célebret.

Christiánus sui potestátem non habet, sed Deo vacat. Hoc est opus Dei et vestrum, quando id perfecéritis. Confído enim grátiæ vos parátos esse ad opus bonum ad Deum pértinens. Cum scirem véhemens vestrum erga veritátem stúdium, brevi epístola vos adhortátus sum.

Quóniam ígitur ómnibus Ecclésiis scríbere non pótui, quia repénte a Tróade Neápolim, iussu ita postulánte, navigávi, tu, qui senténtiæ Dei sis compos, scribes Ecclésiis versus oriéntem sitis, ut et ipsi idem fáciant, qui possint, pédites mittant, álii vero epístolas per eos, qui a te mitténtur, ut glorificémini ætérno ópere, quemádmodum dignus es.

Opto vos semper valére in Deo nostro Iesu Christo, per quem in Dei unitáte et episcopátu permaneátis. Valéte in Dómino.

Responsorium   1 Cor 15, 58; 2 Th 3, 13
R/. Stábiles estóte, immóbiles, abundántes in ópere Dómini semper, * Sciéntes quod labor vester non est inánis in Dómino.
V/. Nolíte defícere benefaciéntes. * Sciéntes.

---

---

---